Lễ hội Mường Khô năm 2024 và đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia tại thôn Muỗng Do, xã Điền Trung, Thanh Hóa, chắc chắn sẽ mang lại những trải nghiệm văn hóa đặc sắc cho cộng đồng, là cơ hội để giữ gìn và phát triển di sản văn hóa của địa phương.
Vào cuối thế kỷ 18, tại vùng đất Mường Khô (nay là xã Điền Trung) xuất hiện một vị lang Mường ưu tú, đó là Quận công khâm sai chánh thống lãnh thượng đạo trấn Thanh Hóa Hà Công Thái. Ông là người đã giúp vua Gia Long trong cuộc tiến quân ra Bắc giành lấy Thăng Long, thống nhất đất nước và gìn giữ vùng biên cương phía Tây Thanh Hóa. Nhờ những đóng góp to lớn với triều Nguyễn, tên tuổi của ông được lưu danh đến muôn đời sau.
Để ghi nhớ công lao của ông, nhân dân và dòng họ Hà Công đã lập đền thờ ông (hay còn gọi là chùa Mèo) tại thôn Muỗng Do. Kể từ đó đến nay, nơi đây đã trở thành chốn tâm linh và lễ hội Mường Khô cũng ra đời từ đó.
Về với lễ hội, nhân dân và du khách sẽ được thưởng thức và chìm đắm vào một không gian văn hóa tâm linh độc đáo của các nghi lễ truyền thống, thể hiện sự tôn kính với các vị thần linh, anh hùng, nghĩa sỹ đã gắn liền với sông núi, che chở, nâng đỡ để mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt, muôn dân được an lành, ấm no, hạnh phúc và được trải nghiệm vào các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao mang đậm bản sắc văn hóa.
Phát biểu tại buổi lễ, ông Đầu Thanh Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thanh Hóa khẳng định: Sự kiện đón nhận và vinh danh lễ hội Mường Khô là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia vừa là niềm vinh dự, tự hào, đồng thời cũng đặt ra yêu cầu cao về trách nhiệm của các cấp, các ngành của tỉnh và huyện Bá Thước; về trách nhiệm của các thế hệ nghệ nhân và cộng đồng các dân tộc anh em trên địa bàn huyện Bá Thước trong việc bảo tồn, gìn giữ và phát huy giá trị di sản.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh đề nghị huyện Bá Thước quan tâm bảo tồn, gìn giữ và phát huy các giá trị lịch sử - văn hóa của lễ hội; duy trì và tổ chức lễ hội thường xuyên, có hiệu quả, đúng quy định của pháp luật; quan tâm xây dựng các chương trình quảng bá, truyền thông sâu rộng để thúc đẩy sự gắn bó xã hội, nâng cao ý thức về bản sắc và trách nhiệm của người dân địa phương; đẩy mạnh ứng dụng Công nghệ tuyên truyền vào quảng bá, giới thiệu rộng rãi về lễ hội để cả tỉnh, cả nước biết đến nhiều hơn, qua đó thêm yêu quý, trân trọng về lịch sử - văn hóa, đất và người huyện Bá Thước.
Được biết, lễ hội Mường Khô năm nay rất nhiều hoạt động về thể dục thể thao. Sau khi khai hội, hàng nghìn người dân và du khách đã tham dự các hoạt động thể thao, trò chơi dân gian mang đậm bản sắc của người dân bản địa.