Nậm Chà là xã khó khăn của huyện Nậm Nhùn, nơi sinh sống của 3 dân tộc: Mông, Dao, Cống với 682 hộ dân, 3.747 nhân khẩu ở 7 bản. Địa hình phức tạp, giao thông khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí không đồng đều. Một bộ phận nhân dân còn giữ hủ tục, đặc biệt khi đau ốm, mời thầy cúng trừ tà, ma hoặc tìm các loại cây, cỏ (không rõ nguồn gốc, công dụng) đun, sắc uống, gây ra những hậu quả khôn lường.
Hiện, Trạm Y tế xã Nậm Chà chỉ có 4 nhân viên (gồm 3 y sĩ, 1 điều dưỡng trung cấp) và 7 nhân viên y tế bản. Nhân lực ít, có cán bộ phải kiêm nhiệm nhiều công việc, phần lớn từ nơi khác đến công tác, không am hiểu nhiều phong tục tập quán, tiếng nói của đồng bào địa phương nên khó khăn trong công tác truyền thông ở cơ sở cũng như quá trình khám, chữa bệnh, triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia về y tế.
Cán bộ Trạm Y tế xã Nậm Chà (huyện Nậm Nhùn) kiểm tra sức khỏe cho trẻ em.
Không những vậy, trang thiết bị y tế còn thiếu máy siêu âm, nội soi, máy xét nghiệm máu… nên nhiều ca bệnh dù trong khả năng nghiệp vụ nhưng vẫn phải chuyển tuyến trên. Có thể kể đến trường hợp bệnh nhân Chảo Thị Duyệt (bản Táng Ngá), do uống rượu quá nhiều và ăn phải loại lá rừng lạ dẫn tới nôn mửa, sức khoẻ nguy kịch. Trạm Y tế xã đã nhanh chóng huy động toàn bộ đội ngũ cán bộ tiến hành sơ cứu tạm thời và nhận định bệnh nhân có thể đã ăn phải lá ngón. Dù rất muốn xử lý ca bệnh ngay tại trạm nhưng vì không có đủ thiết bị y tế cần thiết đành phải chuyển lên Trung tâm Y tế huyện, trong khi giao thông khó khăn. May mắn sau 1 tuần điều trị, bệnh nhân đã hoàn toàn bình phục.
Trao đổi với chúng tôi, y sĩ Pờ Tuấn Anh - Trạm trưởng Trạm Y tế xã Nậm Chà cho biết: Thiếu cán bộ và trang thiết bị y tế, chúng tôi chỉ khám, chữa được một số bệnh đơn giản, bệnh nhân nặng buộc phải chuyển tuyến lên huyện và tỉnh vô cùng vất vả. Trong năm 2023, trạm đã khám và điều trị cho hơn 3.600 lượt người, chủ yếu là các bệnh cảm cúm, viêm họng, đau mắt viêm kết mạc, tiêu chảy… Nhân viên y tế bản cũng đã nỗ lực “đến từng ngõ, gõ cửa từng nhà” vận động bà con thực hiện các biện pháp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe và phòng, chống dịch bệnh theo mùa; khi đau ốm phải đến cơ sở y tế để được thăm khám, điều trị kịp thời; không cúng trừ ma, không uống các loại cây rừng khi chưa biết rõ công dụng. Tuy vậy, với phụ cấp 900.000 đồng/người/tháng, đang khiến nhiều y tế bản khó khăn trong cuộc sống.
Điều này được anh Lý A Phí (nhân viên y tế bản Huổi Dạo) cho biết: Đảm nhiệm nhiều việc nên tôi không có thời gian phụ giúp công việc gia đình. Phụ cấp khiêm tốn, nhưng bản thân luôn nỗ lực cố gắng hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ được giao với mong muốn dân bản nâng cao ý thức bảo vệ sức khỏe, nâng cao chất lượng cuộc sống. Nhất là xóa bỏ hủ tục, ốm đau phải đến cơ sở y tế thăm khám, tránh những trường hợp đáng tiếc. Mong Nhà nước xem xét, nâng mức hỗ trợ phụ cấp để chúng tôi có động lực toàn tâm, toàn ý hơn với công việc.
Bằng sự nhiệt huyết, nỗ lực, các nhân viên y tế xã Nậm Chà đã vượt qua mọi khó khăn để hoàn thành tốt nhất nhiệm vụ bảo vệ sức khoẻ cho nhân dân. Thời gian tới, Trạm Y tế xã sẽ tiếp tục cử cán bộ tham gia các lớp tập huấn nhằm nâng cao năng lực, trình độ nghiệp vụ. Hơn thế, với trăn trở đảm bảo chăm sóc sức khỏe ban đầu tốt nhất cho nhân dân trên địa bàn, cán bộ của trạm rất mong ngành Y tế, huyện tăng cường nhân lực có trình độ chuyên môn, tâm huyết với nghề; đầu tư trang thiết bị y tế đồng bộ, đáp ứng yêu cầu công việc.