Để giữ được màu xanh của những cánh rừng bao la đó là cả một “cuộc chiến” đầy cam go, phức tạp. Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ, có rất nhiều khó khăn nhưng cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Na Mèo (Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Thanh Hóa) vẫn quyết tâm bám địa bàn, bám biên giới để bảo vệ màu xanh cho những cánh rừng.
Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Na Mèo được giao nhiệm vụ quản lý bảo vệ 37,376km đường biên giới, với 12 vị trí/15 mốc quốc giới, quản lý hoạt động xuất nhập cảnh, thực hiện công tác đối ngoại biên phòng; đồng thời giữ gìn an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội ở địa bàn xã Sơn Thủy và Na Mèo (Quan Sơn). Bên cạnh nhiệm vụ quản lý, bảo vệ biên giới, đơn vị còn được giao thêm việc quản lý, bảo vệ 4.682ha rừng.
Những năm gần đây, Nhà nước đã đầu tư nhiều dự án vào địa bàn để phát triển kinh tế - xã hội gắn với củng cố quốc phòng - an ninh. Tuy nhiên, đời sống của bà con còn gặp nhiều khó khăn, tỷ lệ hộ nghèo cao, nhận thức của Nhân dân không đồng đều, dễ bị các đối tượng lôi kéo. Lợi dụng đời sống của một bộ phận đồng bào dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn, nhận thức pháp luật hạn chế, các đối tượng xấu thường xuyên lôi kéo người dân tham gia vào các hoạt động vi phạm pháp luật như: Mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, xuất nhập cảnh trái phép, khai thác lâm sản trái phép...
Đặc biệt, trên địa bàn nổi lên hoạt động của các đường dây tổ chức khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản với phương thức, thủ đoạn tinh vi. Các đối tượng trong nội địa móc nối, mua chuộc các hộ được giao đất rừng, những hộ sinh sống ven rừng tìm cách xâm nhập vào các khu rừng tự nhiên khai thác gỗ trái phép để vận chuyển ra ngoài địa bàn với mục đích thương mại.
Trung tá Trương Văn Hải, Đồn Trưởng Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Na Mèo cho biết: Trước tình hình trên, đồn đã đề ra nhiều giải pháp lãnh đạo nhằm nâng cao chất lượng quản lý, bảo vệ rừng trên địa bàn phụ trách. Trong đó, tăng cường tần suất tuần tra, kiểm soát; xác định những vị trí trọng điểm để đấu tranh, ngăn chặn các hành vi xâm hại tài nguyên rừng; tổ chức cho cán bộ, chiến sĩ luyện tập các phương án phòng, chống cháy rừng; thường xuyên trao đổi thông tin, hiệp đồng tuần tra phối hợp với các lực lượng khác vừa kết hợp kiểm tra đường biên, cột mốc đơn vị quản lý vừa kiểm tra rừng. Đồng thời tuyên truyền, vận động người dân nêu cao tinh thần bảo vệ rừng.
Để phòng ngừa, đấu tranh có hiệu quả với các đối tượng khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản trong địa bàn quản lý, cấp ủy, chỉ huy Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Na Mèo luôn quán triệt đường lối, quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, sự chỉ đạo của Thường vụ Đảng ủy, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh, Huyện ủy, UBND huyện Quan Sơn về công tác quản lý, bảo vệ rừng. Cùng với đó, đồn cũng chủ động tham mưu và tham gia cùng chính quyền triển khai các chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, các mô hình giúp dân xóa đói, giảm nghèo, từ đó hạn chế điều kiện làm nảy sinh các hoạt động khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản.
Đơn vị cũng tích cực tham mưu cho cấp ủy, chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động quần chúng Nhân dân tham gia phong trào “Toàn dân tham gia quản lý, bảo vệ chủ quyền lãnh thổ, an ninh biên giới quốc gia”; “Toàn dân chung tay bảo vệ rừng”. Nội dung tuyên truyền được lựa chọn phù hợp với tình hình địa bàn, đời sống sinh hoạt của người dân và được triển khai thường xuyên, liên tục bằng nhiều hình thức khác nhau, như tuyên truyền tập trung trong các cuộc họp bản, thông qua những người có uy tín, tuyên truyền đến từng hộ gia đình... Chính vì vậy, ý thức chấp hành pháp luật nói chung, ý thức bảo vệ rừng của người dân được nâng lên rõ rệt.
Để quản lý, bảo vệ rừng bền vững, Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Na Mèo đã phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng rà soát, nắm chắc số lượng, lập danh sách, mở hồ sơ đối tượng khai thác, mua bán, vận chuyển lâm sản để có biện pháp quản lý, đấu tranh, xử lý. Năm 2023 và 3 tháng đầu năm 2024, đồn đã tuần tra bảo vệ biên giới, bảo vệ rừng và các địa bàn trọng điểm với 42 lần/313 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia. Phối hợp với Đại đội 215, 218 Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Hủa Phăn (Lào) tuần tra song phương 9 lần/192 lượt cán bộ, chiến sĩ tham gia. Tổ chức tuyên truyền, vận động Nhân dân về Luật Biên phòng Việt Nam, Luật Biên giới quốc gia, Nghị định 34 và công tác bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng với 34 buổi/2.487 lượt người nghe; tuyên truyền trên loa phát thanh 55 lần/5 giờ.
Đối với công tác xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực lâm nghiệp, đồn đã chủ trì phát hiện, xử lý 2 vụ/2 đối tượng, tang vật 0,4m3 gỗ, thu nộp ngân sách Nhà nước 8 triệu đồng. Tham mưu cho UBND huyện Quan Sơn xử phạt vi phạm hành chính 1 vụ/1 đối tượng xâm phạm an ninh rừng; thu nộp ngân sách Nhà nước 25 triệu đồng. Phối hợp với Hạt Kiểm lâm huyện Quan Sơn điều tra, xác minh, xử phạt vi phạm hành chính 1 vụ/4 đối tượng xâm phạm an ninh rừng; thu nộp ngân sách Nhà nước 16 triệu đồng. Phối hợp với các lực lượng thực hiện có hiệu quả quy chế phối hợp giữa đơn vị với các lực lượng chức năng trên địa bàn; chủ động xây dựng, triển khai các phương án, kế hoạch phối hợp tuần tra, kiểm soát ở địa bàn trọng điểm; đấu tranh hiệu quả với các hoạt động có liên quan đến an ninh rừng, góp phần giữ vững diện tích rừng do đơn vị quản lý, bảo vệ.