Phát triển du lịch với tài nguyên văn hóa dân tộc thiểu số: Hướng đi phù hợp với thời đại
Sở hữu những ngôi chùa Khmer, ngôi đình của người Hoa mang lối kiến trúc độc đáo, các lễ hội văn hóa truyền thống và nhiều loại hình nghệ thuật đặc sắc của đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) là nguồn tài nguyên giàu tiềm năng để Bạc Liêu khai thác phát triển du lịch (DL). Đây cũng đang là hướng đi phù hợp để đạt “mục tiêu kép” trong tình hình mới, nhất là trong bối cảnh nhiều giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS đã và đang tiềm ẩn nguy cơ bị mai một.
“CÚ HÍCH” TỪ DỰ ÁN 6
Trong dòng chảy hối hả của cuộc sống hiện đại, nhiều địa phương trăn trở làm thế nào để bảo tồn, phát huy văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS. Từ thực trạng này, Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi giai đoạn 2021 - 2030 đã được Quốc hội ban hành, trong đó nhận được nhiều sự quan tâm và đồng tình là Dự án 6 về bảo tồn, phát huy giá trị truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển DL (gọi tắt là Dự án 6).
Được thụ hưởng nguồn lực đầu tư từ Dự án 6, Bạc Liêu đang bắt tay triển khai các phần việc để biến văn hóa đặc sắc của đồng bào DTTS thành sản phẩm DL, xây dựng vùng có đông người Khmer sinh sống trở thành điểm đến của tua, tuyến DL. Hiện, Sở VH-TT&DL đã hoàn thành bước khảo sát thực trạng cơ sở vật chất và chuẩn bị cải tạo, sửa chữa 60 nhà văn hóa - thể thao bị xuống cấp tại các ấp có đông đồng bào DTTS (chủ yếu là đồng bào Khmer). Mỗi thiết chế được hỗ trợ khoảng 160 triệu đồng để nâng cấp nhiều hạng mục nhằm đáp ứng nhu cầu sinh hoạt, bảo tồn văn hóa Khmer, góp phần làm thay đổi diện mạo nông thôn mới và phục vụ phát triển DL.
Ông Nguyễn Quốc Khánh - Phó Trưởng phòng Quản lý Văn hóa - Gia đình (Sở VH-TT&DL), cho biết: “Bên cạnh các thiết chế văn hóa, trong năm 2024, Dự án 6 còn hỗ trợ đầu tư xây dựng chùa Cái Giá giữa (huyện Vĩnh Lợi), chùa Hòa Bình cũ (huyện Hòa Bình) và đình Tân Hưng (TP. Bạc Liêu) thành điểm DL tiêu biểu vùng đồng bào DTTS. Tại đây, các phòng nghiệp vụ của Sở sẽ phối hợp với Ban trị sự, Ban quản trị các chùa, đình xây dựng khu trưng bày hiện vật, hình ảnh về văn hóa Khmer, Hoa, dịch vụ ăn uống, bán quà lưu niệm để đáp ứng nhu cầu tham quan của du khách”.
Với Dự án 6, tỉnh cũng đang tiến hành các công việc đầu tư để tái hiện, trình diễn 2 lễ hội truyền thống tiêu biểu của đồng bào Khmer là tết Chôl-chnăm-thmây và lễ hội Oóc-om-bóc; sản xuất 2 chương trình tuyên truyền, quảng bá văn hóa truyền thống của người Hoa, người Khmer Bạc Liêu.
PHÁT HUY VAI TRÒ CHỦ THỂ CỦA NGƯỜI DÂN
Nếu nguồn lực của Trung ương và tỉnh mang tính chất tiếp sức, tạo động lực thì đồng bào DTTS lại giữ vai trò là chủ thể sáng tạo, giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển DL. Vì vậy, công tác tuyên truyền để người dân hiểu, đồng thuận và tích cực vào cuộc có ý nghĩa hết sức quan trọng.
Theo Phó Chủ tịch Hội đồng Dân tộc của Quốc hội - Trần Thị Hoa Ry, để Dự án 6 phát huy hiệu quả cần nâng cao nhận thức của đồng bào DTTS trong giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa, lịch sử và truyền thống bản địa. Bên cạnh đó, xây dựng, ban hành các quy định, quy chế khuyến khích sự tham gia của cư dân vào hoạt động bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa. Trong hoạt động khai thác văn hóa, cần quan tâm đặt cộng đồng dân cư ở vị trí trung tâm, phát triển DL phải góp phần tạo thêm việc làm để cải thiện đời sống vật chất, tinh thần cho người dân.
Qua ghi nhận, đồng bào DTTS trên địa bàn tỉnh cảm thấy phấn khởi khi Dự án 6 đang được khẩn trương triển khai. Tin rằng, Dự án 6 sẽ tạo “cú hích” mạnh mẽ cho sự phát triển DL tại các vùng có đông đồng bào DTTS sinh sống, góp phần thực hiện “mục tiêu kép” giúp văn hóa DTTS được bảo tồn, phát huy giá trị trong đời sống hiện đại và tạo ra những sản phẩm DL mang đậm sắc màu DTTS.