Văn hóa

Kỷ niệm 140 năm thủ lĩnh Lương Văn Nắm tế cờ khởi nghĩa Yên Thế

Thu Thủy 27/02/2024 - 11:08

Mới đây, Huyện ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ huyện Tân Yên (Bắc Giang) long trọng tổ chức kỷ niệm 140 năm thủ lĩnh Lương Văn Nắm (tức Đề Nắm) tế cờ khởi nghĩa Yên Thế 16/3 (1884 - 2024) và khai hội đình, chùa Hả.

Đến dự có các đồng chí: Ngô Sách Thực, nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam; Lâm Thị Hương Thành, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh; Đỗ Đức Hà, nguyên Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy; đại diện lãnh đạo một số sở, ngành của tỉnh, huyện Tân Yên cùng đông đảo nhân dân và du khách thập phương.

398-202402271026061.jpg
Các đại biểu và đông đảo nhân dân tham dự lễ kỷ niệm.

Huyện Tân Yên ngày nay (trước đây là Yên Thế hạ) là vùng quê gắn liền với tên tuổi hai vị anh hùng áo vải Lương Văn Nắm và Hoàng Hoa Thám; đặc biệt là cuộc khởi nghĩa Yên Thế chống thực dân Pháp xâm lược (1884-1913). Đây là cuộc khởi nghĩa nông dân oanh liệt, kéo dài nhất trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của dân tộc ta trước khi có Đảng lãnh đạo.

Phát biểu khai mạc, đồng chí Ngô Quốc Hưng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND huyện đã ôn lại những trang sử hào hùng, tinh thần đấu tranh bất khuất của các vị tướng quân, nghĩa sĩ trong cuộc khởi nghĩa Yên Thế. Năm 1858, thực dân Pháp tấn công Đà Nẵng, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta. Với truyền thống yêu nước nồng nàn, ý chí kiên cường, bất khuất, nhân dân trên khắp cả nước đã anh dũng chiến đấu, chống thực dân Pháp.

398-202402271026072.jpg
Đồng chí Ngô Quốc Hưng phát biểu khai mạc.

Năm 1884, để thực hiện dã tâm xâm chiếm toàn bộ nước Việt Nam, thực dân Pháp đem quân đánh vào Hải Dương, Bắc Ninh, Lạng Sơn, Thái Nguyên… Ngày 15/3/1884, chúng đánh chiếm được thành Tỉnh Đạo - Nhã Nam.

Sáng 16/3/1884, giặc Pháp rời thành Tỉnh Đạo để tiến đánh Thái Nguyên. Tại Đức Lân, Phú Bình, Lương Văn Nắm chỉ huy nghĩa binh tổ chức chặn đánh, gây cho quân Pháp tổn thất nặng nề. Chiều 16/3/1884, tại đình làng Thế Lộc (nay thuộc đình Hả, xã Tân Trung), Đề Nắm cùng nghĩa binh làm lễ tế cờ chính thức phát động khởi nghĩa vũ trang của nhân dân Yên Thế chống thực dân Pháp.

398-202402271026073.jpg
Màn diễn xướng “Đề Nắm tế cờ khởi nghĩa Yên Thế” do diễn viên Nhà hát Chèo tỉnh Bắc Giang biểu diễn.

Cuộc chiến trường kỳ, gian khổ do thủ lĩnh Lương Văn Nắm lãnh đạo gây cho giặc Pháp và tay sai nhiều tổn thất. Ông được suy tôn làm tổng chỉ huy nghĩa quân. Như vậy, trận đánh thực dân Pháp tại Đức Lân và lễ tế cờ tại đình Hả đã đặt dấu mốc đầu tiên đánh dấu sự bùng nổ của phong trào khởi nghĩa Yên Thế, viết tiếp bản anh hùng ca đánh giặc cứu nước, cứu nhà của nhân dân Yên Thế.

Năm 1892, thủ lĩnh Lương Văn Nắm bị sát hại, Hoàng Hoa Thám lên thay, tiếp tục giương cao ngọn cờ khởi nghĩa đánh đuổi thực dân Pháp xâm lược. Đình Hả vẫn là nơi nghĩa quân thường xuyên đi về.

Những chiến công của khởi nghĩa Yên Thế đã viết lên trang sử vẻ vang trong lịch sử dân tộc; thể hiện tinh thần đoàn kết, thượng võ, lòng yêu nước của nhân dân ta. Chính ý nghĩa to lớn về mặt lịch sử, văn hóa, đình, chùa Hả là một trong 23 điểm nằm trong hệ thống di tích lịch sử Những địa điểm khởi nghĩa Yên Thế của tỉnh Bắc Giang được Nhà nước xếp hạng Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt.

Năm 2021, huyện Tân Yên đầu tư hơn 17 tỷ đồng xây dựng đền thờ Lương Văn Nắm. Tháng 10/2023 tiếp tục khởi công tu bổ, tôn tạo Di tích lịch sử quốc gia đặc biệt đình Hả với tổng kinh phí dự toán hơn 8 tỷ đồng.

Đã trở thành truyền thống, hằng năm, huyện Tân Yên giao cho UBND xã Tân Trung tổ chức lễ hội và cứ 10 năm một lần, Huyện ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ huyện Tân Yên mở hội để tưởng nhớ, tôn vinh công lao của thủ lĩnh Lương Văn Nắm cùng các nghĩa sĩ đã chiến đấu anh dũng trong cuộc khởi nghĩa.

Lễ kỷ niệm 140 năm thủ lĩnh Lương Văn Nắm tế cờ khởi nghĩa Yên Thế nhằm tri ân người anh hùng áo vải Lương Văn Nắm và nghĩa quân Yên Thế. Qua đó biểu dương sức mạnh đại đoàn kết nhân dân các dân tộc huyện Tân Yên, khơi dậy và phát huy truyền thống yêu nước, tinh thần thượng võ, lòng tự hào dân tộc, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa gắn với phát triển du lịch; đồng thời giáo dục truyền thống lịch sử cho thế hệ trẻ.

398-202402271026074.jpg
Người dân xã Tân Trung tham gia phần thi nấu cơm niêu.

Ngay sau diễn văn khai mạc, hai bậc cao niên trong xã thực hiện nghi lễ đánh trống và chiêng khai hội; các đại biểu tiến hành dâng hương tại chùa, đình Hả; tập thể diễn viên Nhà hát chèo tỉnh Bắc Giang trình bày màn diễn xướng “Đề Nắm tế cờ khởi nghĩa Yên Thế”.

Trong khuôn lễ kỷ niệm có nhiều hoạt động, trò chơi dân gian như: Thi nấu cơm niêu, kéo co, nhảy bao bố, đấu vật, cờ tướng…

Thu Thủy