Dự án “Búp bê bé gái dân tộc”: Một cách tuyên truyền độc đáo, sáng tạo
Xuất phát từ Nghị quyết 27 và Chỉ thị 09 của Tỉnh ủy Hà Giang về bài trừ, xóa bỏ hủ tục, phong tục tập quan lạc hậu gắn với xây dựng đời sống văn minh, bảo vệ quyền lợi cho trẻ em gái vùng đồng bào DTTS, tuổi trẻ Xín Mần (Hà Giang) đã tạo ra những sản phẩm búp bê nhỏ xinh, lưu giữ nét văn hóa tốt đẹp của văn hóa truyền thống dân tộc.
Dự án “Búp bê bé gái dân tộc” được Huyện đoàn Xín Mần triển khai thực hiện từ tháng 3/2023. Đây là sản phẩm nằm trong kế hoạch xây dựng sản phẩm quà tặng của HTX Thanh niên nông nghiệp số của đoàn viên, thanh niên Xín Mần.
Để triển khai dự án, Huyện đoàn đã phối hợp với Hội Nghệ nhân dân gian và các đoàn viên, CLB Thanh niên ở thôn, bản có khả năng làm trang phục dân tộc để bắt tay vào thực hiện.
Huyện Đoàn Xín Mần đã triển khai dự án đến các cơ sở Đoàn, xây dựng các mô hình búp bê trang phục dân tộc như trang phục dân tộc Nùng, Phù Lá, Dao, Mông… Để bảo đảm tính chính xác về thiết kế và thi công trang phục dân tộc, Huyện Đoàn thực hiện theo địa bàn dân tộc, ví dụ với bộ trang phục dân tộc Nùng, đưa về nơi các bạn dân tộc Nùng sinh sống để làm, qua đó hiểu về nét đẹp của dân tộc mình.
Đơn cử như bộ trang phục “Em gái Nùng,” mỗi búp bê sẽ được thể hiện với màu sắc, họa tiết, kiểu dáng đẹp mắt, kết hợp cùng các phụ kiện như bông tai, vòng cổ, khăn… để tạo nên sản phẩm hoàn chỉnh, đầy đủ như một bộ trang phục truyền thống mà đồng bào Nùng U ở Xín Mần thường sử dụng hàng ngày.
Bên cạnh đó, bộ trang phục “Em gái Nùng” còn được Huyện Đoàn và các đoàn viên thanh niên triển khai thành nhiều hình mẫu khác nhau, thể hiện vòng đời của một bé gái.
Với mẫu “Giấc mơ trên lưng mẹ” thể hiện hình ảnh người mẹ dân tộc Nùng địu con nhỏ trên lưng; “Tuổi thơ xanh vời vợi” là hình ảnh em bé dân tộc Nùng khoảng 5-6 tuổi dạo chơi; “Tuổi trăng tròn” tạo hình thiếu nữ Nùng xinh đẹp với khăn quấn đầu và phụ kiện vòng cổ, vòng tay bằng bạc; hay tác phẩm “Chung đôi” thể hiện đôi nam nữ dân tộc Nùng Đêtới tuổi trưởng thành, kết hôn. tới tuổi trưởng thành, kết hôn.
Để tạo hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng, bộ trang phục búp bê của dân tộc nào sẽ được chính các bạn trẻ dân tộc đó thực hiện. Với bộ trang phục búp bê dân tộc Nùng do các bạn trẻ người Nùng xã Cốc Rễ đảm nhiệm, bộ trang phục của người Phù Lá thì do các bạn thanh niên xã Nàn Xỉn đảm nhiệm. Ngoài ra, Huyện đoàn đã triển khai đội hình làm 4 bộ trang phục của 4 dân tộc (Nùng, Phù Lá, Dao, Mông) ở 4 xã; mỗi đội hình có 15 đoàn viên tham gia.
Các sản phẩm búp bê đã được quét mã QR cho sản phẩm, gắn với giới thiệu bản sắc văn hóa, tín ngưỡng, điểm du lịch từng địa phương bằng tiếng Việt và tiếng Anh để phục vụ du khách.
Theo anh Hạng Thanh Tùng, Phó Bí thư Huyện Đoàn Xín Mần, thời gian tới, Huyện Đoàn dự kiến thành lập Hợp tác xã Nông nghiệp số thanh niên, trong đó sẽ phát triển các sản phẩm về búp bê nhằm gìn giữ, bảo tồn những nét đẹp truyền thống của dân tộc.
Đồng thời, các sản phẩm được giới thiệu tới khách du lịch như một món quà lưu niệm, qua đó du khách sẽ biết đến nét đẹp truyền thống của địa phương, giúp quảng bá các sản phẩm du lịch hiệu quả hơn.
Việc triển khai dự án làm búp bê với trang phục truyền thống dân tộc không chỉ giúp đoàn viên, thanh niên hiểu, yêu những nét đẹp văn hóa truyền thống của dân tộc mình mà còn nâng cao nhận thức cho các bạn trẻ về bình đẳng giới, về vai trò, giá trị của người phụ nữ DTTS trong xã hội hiện đại. Qua đó, xóa bỏ dần những quan niệm, định kiến, hủ tục lạc hậu như trẻ em gái không được học lên cao, kết hôn sớm, tục cướp vợ, hôn nhân do cha mẹ sắp đặt…