Bảo tồn văn hóa dân tộc Mường xã Tu Vũ
Xã Tu Vũ, huyện Thanh Thủy, Phú Thọ có bảy dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc Mường chiếm trên 70%. Địa phương đã tích cực bảo tồn và phát huy những giá trị văn hóa truyền thống.
Theo thống kê, trên địa bàn xã Tu Vũ hiện có 10 di tích, trong đó có một di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia, năm di tích văn hóa cấp tỉnh. Xã còn lưu giữ 10 bộ cồng chiêng, đâm đuống, năm nhà sàn và hơn 40 bộ trang phục dân tộc Mường.
Đồng chí Khuất Đình Quân, cán bộ văn hóa xã Tu Vũ cho biết: "Cùng với văn hóa vật thể, xã còn lưu giữ nét văn hóa phi vật thể đặc trưng như tiếng nói dân tộc Mường, nghệ thuật trình diễn dân gian như diễn xướng cồng chiêng, đâm đuống, chạm ống, hát ru, hát ví, hát giang…, tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương cùng một số lễ hội truyền thống. Tuy nhiên, do đặc thù của di sản văn hóa phi vật thể là tồn tại trong trí nhớ, được lưu truyền chủ yếu bằng truyền miệng nên cũng rất dễ bị mai một, vì vậy địa phương và các cấp chính quyền đã có những giải pháp cụ thể".
Nhằm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hóa truyền thống dân tộc, năm 2022, xã Tu Vũ và các cấp chính quyền đã xây dựng Đề án kiểm kê, sưu tầm, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc Mường giai đoạn 2020-2025 định hướng đến năm 2030 với tổng kinh phí thực hiện gần 8,6 tỉ đồng. Nguồn kinh phí được sử dụng cho việc kiểm kê, mở lớp tập huấn, xây dựng nhà sàn truyền thống, mua sắm 13 bộ cồng chiêng, bảo tồn trang phục dân tộc Mường, tổ chức ngày hội văn hoá…
Thông qua việc thực hiện Đề án nhằm huy động nguồn lực của toàn xã hội cùng tham gia gìn giữ, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa của dân tộc Mường trên địa bàn xã. Từ đó, tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức và ý thức bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa trở thành phong trào sâu rộng, thường xuyên, liên tục trong đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân. Đến nay, một số nội dung dự án thành phần đang được địa phương tích cực triển khai như: Xây dựng nhà trưng bày truyền thống văn hóa dân tộc Mường tại trung tâm xã, thành lập thêm các CLB, đội văn nghệ trình diễn văn hóa dân tộc Mường, sưu tầm và trưng bày dụng cụ lao động sản xuất, đồ gia dụng...
Việc bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào Mường trên địa bàn xã Tu Vũ đã tạo động lực thúc đẩy xây dựng nông thôn mới tại địa phương và góp phần bảo tồn, khôi phục phát huy các giá trị văn hóa truyền thống.