Doanh nghiệp hỗ trợ người dân miền núi phát triển sản xuất

Mô hình “Câu lạc bộ 100 triệu”

Sắn là một trong những cây trồng chủ lực ở huyện miền núi Hướng Hóa. Tuy nhiên, với vốn kiến thức còn hạn chế nên quá trình canh tác, bà con ở đây chưa chú trọng đến việc đầu tư thâm canh dẫn đến chất lượng và năng suất có xu hướng giảm dần. Điều này đã khiến Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa gặp phải tình trạng thiếu nguyên liệu sản xuất.

Trước tình hình đó, bên cạnh việc tuyên truyền, vận động bà con sử dụng phân bón, áp dụng khoa học kỹ thuật..., năm 2010, Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa đã có ý tưởng thành lập một câu lạc bộ tập hợp các nông dân trồng sắn và bán cho nhà máy đạt từ 100 triệu đồng trở lên trong một vụ hoặc số lượng từ 70 tấn sắn củ tươi trở lên với tên gọi “Câu lạc bộ 100 triệu”.

Thông qua cách làm này, các hộ gia đình trồng sắn ở huyện Hướng Hóa có được một tổ chức để trao đổi kinh nghiệm, học tập lẫn nhau, từ đó, tạo được sự gắn bó mật thiết giữa người nông dân với nhà máy.

Nói đến những thành viên đầu tiên của “Câu lạc bộ 100 triệu” không thể không nhắc đến ông Pả Dỏ ở thôn Thanh Ô, xã Thanh. “Lúc đó, gia đình mình khổ lắm, cả nhà chỉ trông chờ vào mấy sào lúa rẫy. Từ năm 2006, mình bắt đầu trồng 2 ha sắn, vụ đầu tiên thu được gần 50 triệu đồng. Thấy hiệu quả nên gia đình mở rộng diện tích lên 7 ha.

Quá trình trồng, gia đình được cán bộ Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa tận tình hướng dẫn kỹ thuật nên mỗi năm thu khoảng 140 tấn sắn củ. Kể từ đó, năm nào gia đình mình cũng là hội viên tích cực đứng tốp đầu của “Câu lạc bộ 100 triệu”. Bây giờ già rồi nhưng đất đai vẫn để lại cho con cháu làm và tất cả đều đã gia nhập câu lạc bộ để thi đua trồng sắn, làm kinh tế”.

Tại xã Thanh, hiện có hơn 20 hộ gia đình tham gia “Câu lạc bộ 100 triệu”. Trong số này, phải kể đến vợ chồng hội viên tiêu biểu Hồ Thị Hương và Hồ Văn Xum ở thôn Thanh 1. “Nhờ hỗ trợ của cán bộ kỹ thuật Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa, trong 5 năm trở lại đây, năm nào gia đình cũng đầu tư trồng 3,5 ha. Kể từ khi tham gia “Câu lạc bộ 100 triệu” vợ chồng mình có thêm động lực để vươn lên và mỗi năm có thu nhập khoảng 200 triệu từ cây sắn và dịch vụ vận chuyển sắn nên có điều kiện đầu tư hơn 1 tỉ đồng để xây dựng nhà cửa khang trang”, chị Hương bộc bạch.

Chủ tịch UBND xã Thanh Hồ A Cất cho biết, mô hình “Câu lạc bộ 100 triệu” của Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa không những hỗ trợ, đồng hành đối với người nông dân trồng sắn mà thông qua mô hình đã tạo ra nguồn động viên, khích lệ giúp nhiều hộ gia đình trồng sắn thoát nghèo, vươn lên làm giàu.

Theo Giám đốc Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa Lê Ngọc Sáng, sau 13 năm thành lập và đi vào hoạt động, hiện câu lạc bộ đã thu hút trên 100 hội viên là các hộ gia đình trồng sắn tiêu biểu trong vùng tham gia.

Thông qua “Câu lạc bộ 100 triệu”, nông dân trồng sắn luôn được nhà máy hỗ trợ kỹ thuật trồng, chăm sóc, kịp thời phát hiện sâu bệnh để xử lý. Hằng năm hội viên câu lạc bộ được tạo điều kiện tham quan, học tập các mô hình trong và ngoài nước.

Bên cạnh mô hình “Câu lạc bộ 100 triệu đồng”, thời gian qua, nhà máy cũng đã triển khai nhiều hoạt động để tạo sinh kế, cải thiện thu nhập cho bà con nông dân, như hỗ trợ vốn cho bà con trồng sắn không tính lãi, thu mua sắn non bị ảnh hưởng thiên tai...

Trồng cây dong riềng dưới công trình điện gió

Hướng Hóa được xem là “thủ phủ” điện gió của Quảng Trị với 29 dự án được cấp chủ trương đầu tư, trong đó 19 dự án đã đi vào hoạt động. Nhìn chung, các dự án điện gió đã góp phần thúc đẩy KT-XH của địa phương phát triển.

Để hỗ trợ sinh kế cho người dân, công ty trồng thử nghiệm cây dong riềng dưới tán các công trình điện gió nhằm phát triển vùng nguyên liệu chế biến, sản xuất các sản phẩm từ tinh bột dong riềng.

Phụ trách dự án dong riềng Công ty Cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị Ngô Quang Sơn cho biết, đầu năm 2021, công ty đã hỗ trợ giống, phân bón triển khai trồng thử nghiệm cây dong riềng trên diện tích 2.000 m2 ở 9 hộ dân các xã Tân Lập, Tân Liên, Hướng Tân, Hướng Linh, Hướng Phùng và Thuận.

Đến tháng 12/2021, nhận thấy cây dong riềng phát triển tốt, công ty lựa chọn giống dong riềng đỏ cùng một số giống địa phương đã thu hoạch để mở rộng mô hình. Năm 2022, công ty kết hợp với 19 hộ dân trên địa bàn các xã phía Bắc huyện Hướng Hóa trồng thử nghiệm thêm 7 ha dong riềng đỏ. Quá trình tham gia mô hình, các hộ được cán bộ công ty hướng dẫn kỹ thuật từ khi xuống giống, chăm sóc và thu hoạch theo quy trình hữu cơ khép kín. Đồng thời, hỗ trợ chi phí về giống và phân bón, sau đó khấu trừ vào sản phẩm sau thu hoạch với lãi suất 0%.

Trên diện tích 0,3 ha đất của gia đình dưới chân Nhà máy điện gió Liên Lập, đây là vụ thứ 2 gia đình bà Nguyễn Thị Miến ở thôn Tân Trung, xã Tân Lập xuống giống cây dong riềng đỏ do công ty hỗ trợ. Theo bà Miến, ngoài được hỗ trợ giống, gia đình bà còn được cán bộ kỹ thuật của công ty “bắt tay chỉ việc” từ cách trồng, làm cỏ, chăm sóc và thu hoạch củ dong riềng. “Cây dong riềng rất dễ trồng, chịu hạn tốt lại ít sâu bệnh, mỗi vụ chỉ cần làm cỏ một lần là đủ. Như vụ đầu chưa có kinh nghiệm nhưng trừ chi phí thì trên cùng 1 diện tích này, lợi nhuận từ cây dong riềng cao gấp đôi các cây trồng khác”, bà Miến chia sẻ.

Sau thời gian trồng thử nghiệm trên các vùng đất có các dự án điện gió khác nhau của huyện Hướng Hóa, kết quả cho thấy, cây dong riềng phát triển tốt, cho sản lượng củ nhiều và hàm lượng tinh bột cao. Ước tính 1 ha cây dong riềng cho thu hoạch 40-50 tấn củ, với giá cam kết mà công ty thu mua là 2.500 đồng/ kg thì người dân có thu nhập từ 80-100 triệu đồng/ha. Miến dong được sản xuất có vị đậm, dai và được khách hàng đánh giá cao.

Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị Hồ Xuân Hiếu cho biết, việc trồng thử nghiệm mô hình cây dong riềng trên địa bàn huyện Hướng Hóa với mục đích tìm ra những vùng đất phù hợp để mở rộng diện tích cây dong riềng nhằm tạo vùng nguyên liệu để chế biến, sản xuất tinh bột dong riềng tại địa phương.

Đồng thời, phát huy hiệu quả những công trình đường giao thông tại khu vực các dự án điện gió đã xây dựng vào canh tác nông nghiệp. Thời gian tới, đơn vị tiếp tục trồng mở rộng khoảng 500 ha cây dong riềng tại các xã phía Bắc huyện Hướng Hóa.

Đồng thời, cải tạo dây chuyền chế biến tại Nhà máy tinh bột sắn Hướng Hóa để chế biến tinh bột từ cây dong riềng. Mục đích công ty là hỗ trợ bà con chuyển đổi một số diện tích đất bạc màu, hoang hóa hoặc đang trồng các loại cây khác không hiệu quả sang trồng cây dong riềng. Công ty cam kết sẽ hỗ trợ bà con hoàn toàn từ giống, kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm theo giá thị trường nhằm góp phần tạo công ăn việc làm, xóa đói giảm nghèo.

Có thể khẳng định rằng, những mô hình mà Công ty Cổ phần Tổng công ty Thương mại Quảng Trị đã, đang thực hiện đã thực sự mang lại hiệu quả tích cực trong việc thay đổi tư duy, lối suy nghĩ của bà con ở khu vực miền núi.

Sự đồng hành, hỗ trợ của doanh nghiệp đã góp phần khích lệ người dân tích cực, chủ động trong phát triển kinh tế để nâng cao đời sống, góp phần thúc đẩy công cuộc giảm nghèo bền vững của người dân ở các địa phương.

Lê Trường