Điện Biên: Phát huy hiệu quả, nhân rộng mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy”
Điện Biên là huyện trọng điểm về phát triển kinh tế - xã hội và trọng yếu về an ninh quốc phòng của tỉnh Điện Biên. Địa bàn rộng, đường biên giới dài, đã có thời điểm đây là địa bàn tiềm ẩn nhiều vấn đề phức tạp về tội phạm ma túy. Song với những chuyển biến bước đầu từ mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy”, kỳ vọng huyện Điện Biên sẽ tạo dựng một vành đai biên giới “sạch” về ma túy.
Ðiện Biên có hai tuyến biên giới tiếp giáp Lào và Trung Quốc, với chiều dài hơn 455,5km trải dài trên địa bàn 29 xã biên giới. Các xã biên giới có diện tích lớn, địa hình đồi núi hiểm trở, dân cư sinh sống không tập trung, chủ yếu là người dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức còn hạn chế, đời sống còn khó khăn.
Bên cạnh đó, tỉnh còn gần “rốn” ma túy Tam Giác Vàng, có nhiều đường mòn trên biên giới. Những yếu tố đó là điều kiện thuận lợi để hoạt động buôn bán, thẩm lậu ma túy vào Ðiện Biên và đưa đi các tỉnh, thành phố khác tiêu thụ.
Ðã có rất nhiều đường dây ma túy lớn, xuyên quốc gia với số lượng lên đến hàng trăm bánh hêrôin bị các lực lượng chức năng đấu tranh, triệt phá. Ðường dây này bị bóc gỡ, đường dây khác lại trồi lên; ông chủ này bị bắt lập tức có ông chủ khác thay thế; lớp “cửu vạn” cũ (vận chuyển ma túy thuê) “về hưu” thì lại xuất hiện lớp “cửu vạn” trẻ...
Tính từ năm 2020 đến nay, riêng lực lượng Công an tỉnh đã đấu tranh, triệt phá 3.122 vụ, với hơn 3.500 đối tượng phạm tội về ma túy. Tang vật thu giữ gần 400kg hêrôin, gần 300kg ma túy tổng hợp, 17kg ma túy đá, gần 25kg thuốc phiện… Trong đó, có những chuyên án thu giữ khối lượng lên đến hàng chục kilôgam ma túy.
Trước đây, 21/29 xã biên giới trên địa bàn tỉnh Điện Biên thuộc diện trọng điểm phức tạp về ma túy với 1.492 người nghiện ma túy. Từ thực tế này, cấp ủy, chính quyền các cấp, nòng cốt là lực lượng Công an đã triển khai quyết liệt nhiều giải pháp, đến nay bước đầu mang lại kết quả tích cực góp phần đẩy lùi tội phạm ma túy ngay từ khu vực biên giới.
Thực hiện Đề án “Nâng cao hiệu quả công tác phòng, chống và kiểm soát ma tuý trên địa bàn tỉnh Điện Biên giai đoạn 2022 - 2025, định hướng đến năm 2030”, Công an tỉnh Điện Biên đã triển khai thực hiện mô hình “Xã biên giới sạch về ma tuý” tại 8 xã thuộc 4 huyện biên giới: Điện Biên, Nậm Pồ, Mường Chà và Mường Nhé.
Là xã vùng cao, biên giới nên trước đây xã Ma Thì Hồ luôn tiềm ẩn phức tạp về an ninh trật tự. Trước tình hình đó, cuối năm 2022, xã Ma Thì Hồ và Mường Mươn được Công an huyện Mường Chà chọn để thực hiện mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy”.
Ðảng ủy, UBND xã đã lãnh đạo lực lượng Công an xã nêu cao tinh thần trách nhiệm, sáng tạo, chủ động cảnh giác với mọi đối tượng có nguy cơ gây mất trật tự an toàn xã hội trong mọi tình huống. Ðịnh kỳ hàng tháng, hàng quý, thường xuyên tuyên truyền, giáo dục pháp luật, những chủ trương, đường lối của Ðảng, chính sách pháp luật của Nhà nước đến nhân dân thông qua việc lồng ghép tại các buổi họp bản, tổ tự quản. Xã đã nêu rõ những phương thức, thủ đoạn của các loại tội phạm để nhân dân biết, đề cao cảnh giác và phòng ngừa.
Cùng với đó, phát động sâu rộng phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc” nhằm nâng cao ý thức trách nhiệm của mỗi người dân trong việc giúp lực lượng công an, chính quyền địa phương phát hiện, tố giác, truy bắt tội phạm. Thông qua nhân dân, nhiều nguồn tin có giá trị được cơ quan chức năng nắm rõ, từ đó xử lý kịp thời.
Riêng từ năm 2022 đến nay, xã đã phối hợp tổ chức gần 100 buổi tuyên truyền, phổ biến pháp luật cho người dân. Nhân dân trên địa bàn cũng đóng góp gần 10 ý kiến, tin báo tố giác tội phạm. Đồng thời tự nguyện giao nộp một số khẩu súng tự chế, như: Súng kíp, súng hơi cồn cho lực lượng chức năng.
Ông Thào A Páo, người uy tín bản Huổi Quang 1, xã Ma Thì Hồ chia sẻ: "Với vai trò của mình, chúng tôi không những tiên phong thực hiện chủ trương, đường lối của Ðảng, chính sách pháp luật Nhà nước mà còn tích cực cùng cấp ủy, chính quyền, cơ quan chức năng thường xuyên tham gia các buổi tuyên truyền, tuần tra, kiểm soát địa bàn; vận động nhân dân thực hiện tốt quyền, nghĩa vụ của mình, từ đó gìn giữ đại đoàn kết toàn dân tộc, đảm bảo an ninh trật tự ở cơ sở".
Căn cứ vào tình hình thực tế, cũng như dựa trên các tiêu chí, năm 2022, huyện Mường Chà đã chọn xã Mường Mươn là địa bàn để thực hiện chuyển hóa và thực hiện mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy”. Ông Tòng A Dinh, Chủ tịch UBND xã cho biết, xã xác định ngoài sự vào cuộc của cấp ủy, chính quyền địa phương với lực lượng nòng cốt là Công an thì vai trò của nhân dân là rất quan trọng. Hàng năm, phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc luôn được xã phát động sâu rộng đến nhân dân. Hiện xã có 35 tổ chức bảo vệ ANTT ở cơ sở với gần 200 người tham gia...
Xã Na Ư, huyện Điện Biên từng là địa bàn trọng điểm về ma túy, nhưng giờ đây, mỗi người dân trong xã đã được xây dựng trở thành một chiến sĩ trên mặt trận đấu tranh với loại tội phạm này.
Thực hiện mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy” trên địa bàn, lực lượng công an xã đã triển khai điều tra cơ bản địa bàn, tổ chức tuyên truyền họp dân, cho ký cam kết các hộ gia đình 6/6 thôn bản trên địa bàn. Ngoài ra cũng tập trung tuyên truyền qua loa phát thanh của thôn bản, qua các trường học và các tổ liên gia tự quản về an ninh trật tự.
Hiện nay, sau khi triển khai mô hình tại huyện Điện Biên, đã có hàng trăm cuộc tuyên truyền về phòng chống ma túy được tổ chức, với hàng chục nghìn người tham gia. Cùng với các lực lượng chức năng, 62 đội tự quản với hơn 500 thành viên; 63 hòm thư tố giác tội phạm, 7 đường dây nóng đã và đang góp phần đắc lực trong đấu tranh với tội phạm ma túy trên địa bàn.
Qua một thời gian triển khai thực hiện kế hoạch về xây dựng "Xã biên giới sạch về ma túy", đã có 5/8 chỉ tiêu đạt, cụ thể: 8/8 xã được tiến hành rà soát, xác định chính xác cấp độ trọng điểm về ma túy để tiến hành các biện pháp chuyển hóa, làm sạch; 8/8 xã được ưu tiên triển khai các biện pháp tuyên truyền, vận động, phòng chống ma túy và tham mưu các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội phù hợp với đối tượng và tình hình địa bàn; 8 xã không để xảy ra tình trạng trồng và tái trồng cây có chất ma túy...
229/229 đối tượng tù tha về địa bàn được quan tâm quản lý, giáo dục, hỗ trợ, tái hòa nhập cộng đồng, không tiếp tục tái phạm tội; 29/29 đối tượng quản lý sau cai, đối tượng nghi nghiện được quản lý chặt chẽ có biện pháp phòng ngừa, ngăn chặn phù hợp.
Ngoài ra, đã triệt xóa, vô hiệu hóa được 2 đường dây tội phạm ma túy trên địa bàn. Qua đó đã góp phần làm giảm tội phạm và các tệ nạn xã hội, tạo môi trường lành mạnh tại các xã biên giới, nâng cao đời sống cho người dân khu vực biên giới.
Để giữ vững các tiêu chí “sạch” và nhân rộng mô hình, trước hết phải giữ cho từng thôn, bản “ sạch”. Trong đó, đặc biệt coi trọng phát huy vai trò “tai mắt” của nhân dân, các tổ tự quản tại cộng đồng dân cư, người có uy tín trong tố giác tội phạm, bài trừ tệ nạn xã hội, nhất là ở khu vực giáp ranh.
Song song với các giải pháp đấu tranh với ma túy, chính quyền cũng tăng cường triển khai các chính sách an sinh xã hội, hỗ trợ phát triển sản xuất, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho người dân, nhằm hạn chế, tiến tới triệt tiêu nguyên nhân, điều kiện của tội phạm và tệ nạn ma túy.
Sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, cùng những kết quả bước đầu từ mô hình “Xã biên giới sạch về ma túy” đang mở ra kỳ vọng về một cuộc sống mới không ma tuý tại Điện Biên. Qua đó, góp phần ổn định an ninh chính trị, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển.