Đặc sản ốc đá xào sả ớt Trà Bồng

Loài ốc đá thường sống bám trên mặt đá phiến dưới lòng suối, lòng sông có làn nước trong vắt soi tận đáy.

Bất kỳ ai đã có lần ghé qua Trà Bồng, Quảng Ngãi, cũng háo hức tìm nếm thử món ốc đá xào sả ớt, đặc sản của người dân nơi đây. Và ai đã từng thưởng thức món ốc đá Trà Bồng dù chỉ một lần, sẽ không thể nào quên được vị ngon, ngọt đặc biệt, hấp dẫn, thú vị của món đặc sản này.

Trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi, hầu như huyện miền núi nào cũng hiện diện những dòng sông, con suối róc rách chảy suốt ngày đêm. Ở dưới những lòng sông, con suối đó, sinh sống loài ốc đá, một món ăn giòn, ngon của các dân tộc nơi đây. Nhưng dường như ốc đá ở Huyện Trà Bồng nổi tiếng hơn cả, bởi vùng này nhiều ốc hơn, con ốc lớn hơn, thịt ốc cũng giòn và ngon vị hơn.

Không chỉ là nơi khởi nguồn của dòng sông Trà Bồng, vùng Trà Bồng còn có rất nhiều các con suối lớn nhỏ. Sông suối ở đây đá nhiều, cát sạch, nước trong xanh suốt bốn mùa trong năm. Đây là yếu tố địa lý thuận lợi đê con ốc đá sống, sinh sôi phát triển và cho thịt thơm ngon.

Đồng bào dân tộc Cor, Hrê là tộc người sinh sống nhiều đời tại vùng núi Trà Bồng. Từ rất sớm, người dân nơi đây đã biết dựa vào thiên nhiên để sinh tồn, phát triển. Quế rừng, ốc đá là những món quà vô giá do thiên nhiên ban tặng cho người dân Trà Bồng và họ trân trọng, gìn giữ sản vật truyền thống cho đến ngày nay.

Ốc đá sau khi được người dân bắt về (bắt bằng tay, không dùng dụng cụ và mồi nhử, hay thuốc nhử).

Ở Trà Bồng, đồng bào không bắt con ốc đá theo kiểu tận diệt. Họ chỉ bắt con lớn, bắt vừa đủ ăn, chỉ bắt bằng cách mò tay, không dùng bất cứ dụng cụ hay thuốc nhử nào. Ở Trà Bồng có thể bắt ốc đá quanh năm, trừ những ngày mưa to, nước lớn.

Ốc bắt đem về ngâm qua đêm cho sạch hết cát hay đất, sau đó chặt phần đuôi (để lúc ăn dễ hút), và chế biến thành nhiều món ốc đa dạng. Trong đó, món ốc xào sả ớt và cháo ốc đá là hai món mà bất kỳ người sành ăn nào cũng khó cầm lòng nổi khi về với Trà Bồng.

Ốc đá xào sả ớt thơm nức mũi, ăn vào giòn dai, ngọt và có vị rất đặc biệt.

Cách làm món ốc xào khá đơn giản. Dầu ăn đun nóng, khi thơm thì cho ốc vào xào, nêm gia vị vừa đủ, rồi cho sả, ớt, lá tắc (quất) hoặc lá chanh vào, đảo lẫn, đều tay cho đến lúc ốc chín là được. Để có một nồi cháo ốc đá ngon, chỉ cần nấu thêm nồi cháo trắng, đợi cháo nhuyễn, cho ốc đá đã xào vào cùng cháo, đợi cháo sôi lần nữa, nêm vừa khẩu vị là được.

Tuy chế biến không cầu kỳ lắm, nhưng ốc đá Trà Bồng có một vị thơm ngon rất đặc biệt. Ốc béo cho thịt nhiều. Thịt ốc ngọt, dai giòn, quyện với hương thơm của sả, lá tắc, với vị cay nồng của ớt, tiêu, càng ngon gấp bội. Húp bát cháo ốc nóng thơm, hút con ốc đá giòn ngọt, cảm thấy cơ thể khoan khoái như được thấm vị trong lành của sông suối, núi rừng, rất thú vị. Cái thú ấy, đâu phải ai, ở đâu cũng có thể có được.

Ngày hè nắng nóng có tô canh rau ranh ốc đá ăn thì mát phải biết (Món canh ốc đá này được người dân sáng tạo, phát triển ở Quảng Nam).

Tầm 5 – 6 giờ sáng, người dân thường đi bắt ốc đá tại lòng suối, lòng sông, nơi có nhiều đá tảng, đá phiến ở dưới nước.

Về Trà Bồng, tìm hiểu những nét đẹp văn hóa của người Hê, người Cor, hòa mình vào thiên nhiên hùng vĩ, tươi đẹp, ngắm cảnh non nước hữu tình, dạo chơi bờ sông bờ suối, bắt ốc về nấu cháo, xào sả, nhâm nhi thưởng thức hương vị núi rừng, chắc chắn bạn sẽ có những trải nghiệm không thể nào quên.

Đặc biệt, bạn sẽ không thể nào quên được vị ngon ngọt, giòn dai, cay thơm của món ốc đá xào sả ớt, đặc sản của miền Trà Bồng và mong muốn sớm có ngày trở lại để thưởng thức thêm nhiều lần nữa.

Trời mát, hay se se lạnh ngồi nhâm nhi món ốc đá Trà Bồng thì còn gì thú vị hơn nhỉ.

Tuấn Phong