Khăn Piêu – Nét đẹp độc đáo của người Thái

Trong tiếng Thái, "Piêu" có nghĩa là khăn đội đầu của phụ nữ (Ảnh: Internet)

Piêu được dệt từ sợi bông, thường có độ dài từ 1,5 - 1,6 m với khổ rộng từ 30 - 40 cm. Với phụ nữ Thái, nó không chỉ có tác dụng che đầu khi nắng gió, giữ ấm khi giá lạnh. Người ta có thể quấn khăn qua người một cách khéo léo, làm thành cái váy. Có con nhỏ, phụ nữ Thái cũng có thể vắt ngang khăn, làm thành cái địu. Chưa hết, piêu còn là vật trang sức quan trọng, tôn thêm sự duyên dáng của phụ nữ Thái. Với sự kết hợp hài hòa của các đường nét, màu sắc, hoa văn, piêu trở thành một trong những biểu trưng độc đáo của văn hóa Thái.

Piêu có nhiều loại, như loại được thêu hoa văn bằng chỉ màu sặc sỡ ở 2 đầu khăn, loại chỉ là một tấm vải bông nhuộm chàm… Tùy từng vùng, từng địa phương mà piêu có những sắc thái riêng của nó.

Chiếc Piêu muốn đẹp phải do nhiều yếu tố tạo nên. Trong đó, chỉ màu thêu khăn đóng vai trò quan trọng. Nếu tấm vải làm khăn là loại vải dệt từ sợi bông thì sẽ không được đẹp bằng sợi tơ tằm.Bởi, dùng sợi tơ tằm làm chỉ thêu thì sắc màu sẽ óng nuột và mượt mà, tăng thêm vẻ đẹp nhuần nhị của các họa tiết thêu trên khăn.

Họa tiết trên chiếc khăn Piêu (Ảnh: Internet)

Ðể làm nên một chiếc khăn Piêu hoàn chỉnh, đẹp mắt với đầy đủ các họa tiết, hoa văn, phải mất từ 3 đến 4 tuần. Mỗi chiếc khăn Piêu có chiều dài từ 140-150. Nhưng người phụ nữ Thái chỉ thêu trong lúc nông nhàn, rảnh rỗi, cho nên xong một chiếc piêu thường mất cả tháng trời. Khi thêu những hoa văn đa dạng lên 2 đầu khăn, họ nhìn theo mẫu, song không rập khuôn máy móc mà có thể sáng tạo theo ý mình. Bên cạnh đó, người Thái quan niệm con gái lớn lên ai cũng phải biết thêu thùa, dệt vải. Vì vậy, từ khi 7 – 8 tuổi, con gái Thái đã phải học cách dệt vải và thêu các loại hoa văn.

Không chỉ mang giá trị thẩm mỹ, piêu còn mang nhiều ý nghĩa trong đời sống xã hội của người Thái. Piêu chính là vật hẹn ước của các chàng trai, cô gái Thái, là quà biếu khi cô gái về nhà chồng, cũng có thể là vật dâng cúng trong ngày lễ, để phủ mặt cho một người khi tạ thế.

Tùy từng vùng, từng địa phương mà Piêu có những sắc thái riêng của nó (Ảnh: Internet)

Chiếc khăn không chỉ phục vụ cuộc sống hàng ngày mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa tâm linh sâu sắc, là vật trừ đuổi tà ma, bảo vệ linh hồn cho người đội khăn; là tiêu chuẩn để đánh giá tài năng, khéo léo và phẩm hạnh một người phụ nữ; còn trong đời sống tình cảm của người Thái, chiếc khăn Piêu là minh chứng đặc biệt cho tình yêu đôi lứa.

Chiếc khăn Piêu không chỉ mang biểu tượng tinh thần, là đồ trang sức của những người phụ nữ Thái, dân tộc Thái mà nó còn rất nhiều hữu ích trong đời sống sinh hoạt hàng ngày của người Thái.

Hiện nay, đồng bào Thái có nhiều mối giao thoa văn hóa với các dân tộc anh em khác, nhưng chiếc khăn Piêu luôn được trân trọng và gìn giữ như một nét văn hóa đặc trưng in đậm bản sắc của dân tộc Thái.

Chiếc khăn Piêu không chỉ mang biểu tượng tinh thần, là đồ trang sức của những người phụ nữ Thái... (Ảnh: Internet)

Đinh Ngọc