Nghề dệt chiếu làng Hới - Thái Bình

Làng Hới là nơi lưu giữ truyền thống dệt chiếu từ lâu đời. (Ảnh: Internet)

Trước kia, làng Hới đã có nghề dệt chiếu và sử dụng bàn dệt đứng. Chiếu làm ra như vậy thì không được chắc và bên đẹp. Trong một lần đi sứ nhà Minh, vị Trạng nguyên Phạm Đôn Lễ đã tìm hiểu và học được bí quyết dệt chiếu của người Quảng Tây, Trung Quốc. Đến khi trở về, ông đã truyền dạy lại kỹ thuật này cho dân làng.

Và từ đó, làng chiếu Hới có nghề dệt chiếu đẹp hơn, nghệ thuật hơn và nổi tiếng hơn cũng vì thế. Từ đó người dân nơi đây tôn ông làm Trạng Chiếu và đã lập đền thờ Phạm Trạng Nguyên để ghi nhớ công lao của ông.

Chiếu Hới có nhiều loại khác nhau: cải, đậu, đót, trơn, kẻ dọc màu, ít hoa, cạp điều, sợi xe, với các kích thước khác nhau. Chiếu mới có màu trắng ngà, ưa nhìn, mùi thơm dễ chịu của cói đồng. Chiếu dùng lâu ngả sang màu vàng, trơn nhẵn, độ mềm vừa phải, dễ giặt, thoáng sạch, thoát nước nhanh, phơi mau khô.

Cây cói, cây đan, sợi đay là những loại nguyên liệu để dệt chiếu. (Ảnh: Internet)

Nguyên liệu dệt chiếu là cói và sợi đay. Cói và đay là 2 loại cây được trồng rất thích hợp ở các triền sông, bãi bồi nhiều phù sa. Sau khi thu hoạch, các loại cây này được chế biến qua nhiều công đoạn đòi hỏi sự khéo léo, kiên trì, tỉ mỉ để thành nguyên liệu dệt chiếu. Tùy theo những loại chiếu cần dệt mà nguyên liệu được nhuộm màu theo những yêu cầu khác nhau. Thợ chiếu làng Hới thường dệt chữ thọ, bông hoa, chân dung, chữ lồng hoặc họa in hay vẽ. Đây cũng chính là phương pháp dệt chiếu khó nhất đòi hỏi phải có những bí quyết, sáng tạo kỹ thuật và cần có kinh nghiệm.

So với chiếu ở các nơi khác, chiếu Hới có kỹ thuật đan điêu luyện mang đến cảm giác hoàn toàn khác biệt. Những hình hài tạo ra đa dạng và sinh động, nhiều nơi chưa làm được. Hơn nữa, biên chiếu bền, đẹp cũng làm tăng thêm giá trị của chiếc chiếu Hới. Từ lâu, làng nghề nơi đây đã có câu “mua chiếu xem biên, người hiền xem mặt”.

Dưới đôi bàn tay khéo léo của người làm, những chiếc chiếu đẹp hoàn hảo được hoàn thiện. (Ảnh: Internet)