Hà Nội: Chăm lo, động viên kịp thời Người có uy tín

“Cánh tay nối dài” của chính quyền

Người dân tộc thiểu số (DTTS) trên địa bàn Thành phố có gần 108 nghìn người thuộc 50/53 thành phần DTTS sinh sống đan xen cùng người Kinh ở tất cả 30/30 quận, huyện, thị xã, chiếm 1,3% dân số toàn Thành phố, trong đó: dân tộc Mường chiếm 57,71%, dân tộc Tày 17,81%, dân tộc Thái 6,61%, dân tộc Nùng 5,85%, dân tộc Dao 4,32%; còn lại là các DTTS khác. Đồng bào các dân tộc thiểu số sống quần cư thành thôn ở 13 xã và 1 thôn thuộc 5 huyện: Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Chương Mỹ và Mỹ Đức, với tổng diện tích tự nhiên trên 30 ngàn héc ta (chiếm 10% diện tích toàn Thành phố); dân số trên 55.000 người, chiếm 51% người DTTS trong toàn Thành phố. Đến hết tháng 11/2023, NCUT trong đồng bào dân tộc thiểu số toàn Thành phố có 129 người. Từ tháng 12/2023, thực hiện bầu chọn NCUT giai đoạn 2023 – 2028, NCUT trong đồng bào dân tộc thiểu số toàn thành phố có 119 người.

Hưởng ứng các Phong trào của địa phương, NCUT đã tích cực vận động, tuyên truyền nhân dân, người thân tham gia các hoạt động để xây dựng nông thôn mới ở khu dân cư, xây dựng đời sống văn hóa mới, bảo vệ môi trường sinh thái, chăm sóc sức khỏe nhân dân, như: phong trào vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”, phong trào “Xây dựng và giữ gìn thôn, xóm, ngõ sáng, xanh, sạch, đẹp, an toàn”, tổ chức tổng vệ sinh môi trường đường làng, ngõ xóm vào ngày thứ 7 hoặc chủ nhật hàng tuần; thực hiện phát quang bụi rậm, cỏ dại ven đường, triển khai trồng hoa, trồng cây xanh các khu vực công cộng, tập trung dọn dẹp, thu gom rác thải, xây dựng đoạn đường nở hoa, vẽ tranh tường bích họa, vận động các tầng lớp nhân dân, người con xa quê ủng hộ bằng tiền, vật chất, vận động người dân hiến đất xây dựng hạ tầng kinh tế - xã hội góp phần làm cho người dân thay đổi dần thói quen, nếp nghĩ từ đó thay đổi ý thức, hành vi và trách nhiệm của mình trong gia đình và trong mối quan hệ cộng đồng làng xóm.

Đến nay đã có 13/13 xã vùng đồng bào DTTS và miền núi đạt chuẩn nông thôn mới, hiện nay đang tiếp tục phấn đấu trong thời gian tới thực hiện đồng bộ xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao và xã nông thôn mới kiểu mẫu.

Hưởng ứng cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư”, NCUT đã tích cực, chủ động trong việc tuyên truyền, vận động nhân dân trong vùng thực hiện tốt phong trào, chấp hành các quy định trong quy ước, hương ước thôn, nên việc cưới, việc tang không còn tổ chức dài ngày. Hầu hết gia đình NCUT đều đăng ký phấn đấu xây dựng gia đình có con, cháu không mắc tệ nạn xã hội như: Không buôn bán, tàng trữ, sử dụng ma túy, mê tín dị đoan, truyền đạo trái pháp luật...

Bên cạnh đó, NCUT phát huy vai trò của mình trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, các phong tục tập quán, tín ngưỡng, lễ hội như: Tết Nhảy của dân tộc Dao, Hội sắc bùa, trò ném còn, bắn nỏ, múa, Bóng Chuyền (nam, nữ), đẩy gậy, chạy việt dã, tổ chức tập huấn nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thành lập các câu lạc bộ cồng chiêng của dân tộc Mường, hát dân ca Mường….

Ngoài ra, trong phong trào thi đua xây dựng gia đình văn hóa, khu dân cư tiên tiến, NCUT đã phát huy vai trò nòng cốt, gương mẫu động viên các thế hệ con cháu trong thôn, xóm chăm lo học tập, thành lập quỹ khuyến học... nâng cao nhận thức, vận động con em trong đồng bào DTTS học tiếng nói, chữ viết, sử dụng trang phục của dân tộc mình góp phần bảo tồn, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc.

Đội ngũ NCUT trong đồng bào DTTS đã tích cực tham gia giữ gìn an ninh trật tự tại địa phương, phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu và có những đóng góp quan trọng trong công tác tuyên truyền, vận động đồng bào dân tộc tích cực tham gia phong trào bảo vệ an ninh Tổ quốc, đấu tranh ngăn chặn nhiều hoạt động trái pháp luật, cùng với chính quyền địa phương tham gia giải quyết các mâu thuẫn trong cộng đồng dân cư như khiếu kiện, tranh chấp đất đai, mê tín dị đoan, các vụ vi phạm pháp luật; vận động nhân dân nâng cao ý thức, phòng chống tội phạm, giáo dục con em, người thân trong gia đình, họ tộc mình không phạm tội và tệ nạn xã hội, góp phần giữ vững an ninh trật tự tại các địa phương.

Tạo điều kiện để NCUT phát huy vai trò

Xác định vai trò quan trọng của NCUT, để tiếp tục phát huy vai trò của họ, Phó Trưởng Ban Dân tộc thành phố Hà Nội Nguyễn Phúc Hải cho biết, thời gian tới, Ban Dân tộc thành phố sẽ tiếp tục quan tâm, thực hiện tốt các chế độ, chính sách của Trung ương và Hà Nội đối với NCUT trong đồng bào DTTS đảm bảo đầy đủ, kịp thời, đúng theo quy định. Đổi mới nội dung, phương pháp tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng, nâng cao nhận thức đối với NCUT. Thực hiện tốt công tác quản lý, hướng dẫn, kiểm tra, đánh giá và tổ chức thực hiện chính sách đối với NCUT trong đồng bào vùng DTTS của Thủ đô.

Thành phố Hà Nội luôn xác định lực lượng NCUT còn là “cánh tay nối dài” của chính quyền và ngành chức năng trong phát triển kinh tế, xóa bỏ các tập tục lạc hậu, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống… Trong năm 2023, thực hiện công tác dân tộc, các chương trình, chính sách dân tộc, nhất là chính sách đối với NCUT trong đồng bào DTTS trên địa bàn Thành phố đảm bảo đầy đủ, kịp thời, đúng đối tượng; cấp ủy, chính quyền các địa phương đã nghiêm túc thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh theo chỉ đạo của Trung ương và Thành phố; tình hình kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi cơ bản ổn định và phát triển; công tác bảo tồn, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của các dân tộc được quan tâm. Tình hình an ninh, chính trị và trật tự an toàn xã hội tại vùng đồng bào DTTS trên địa bàn Thành phố được đảm bảo ổn định.

Nhằm nâng cao nhận thức về chủ trương của đảng, chính sách pháp luật của nhà nước, nhất là công tác dân tộc và thực hiện chính sách dân tộc trong tình hình mới, Ban đã tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho 100% NCUT trong đồng bào DTTS với một số chuyên đề thiết thực, hiệu quả, phù hợp với tình hình thực tế. Tổ chức hội nghị cung cấp thông tin, cuộc họp phổ biến chủ trương, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các hội nghị tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, các cuộc tọa đàm, nói chuyện thời sự cho gần 400 lượt NCUT; Bên cạnh đó, người uy tín được cấp phát kịp thời, đầy đủ các loại ấn phẩm báo, tạp chí.

Ban Dân tộc thành phố tổ chức thăm hỏi, tặng quà cho 129 trường hợp NCUT nhân dịp Tết Nguyên đán; tổ chức nhiều chuyến tham quan, học tập… Thông qua những chuyến đi này, các đại biểu là NCUT được giao lưu, học hỏi, chia sẻ, nắm bắt thêm được kinh nghiệm phát triển kinh tế - xã hội của các địa phương, cách làm hay, sáng tạo về phát triển kinh tế. Từ đó, áp dụng cụ thể cho từng địa phương. Đặc biệt có địa phương đã hình thành các hợp tác xã, dịch vụ do NCUT làm chủ, đông đảo thành viên là bà con đồng bào dân tộc thiểu số, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập cho người dân.

Việc triển khai thực hiện chính sách đối với NCUT trong đồng bào dân tộc thiểu số theo Quyết định số 12/2018/QĐ-TTg được Thành phố quan tâm và kịp thời chỉ đạo, các cấp, các ngành, các địa phương tích cực, chủ động phối hợp chặt chẽ thực hiện đầy đủ, kịp thời chính sách đối với NCUT và nâng cao hiệu quả hoạt động của NCUT tại các địa phương. Tiếp tục thực hiện hiệu quả Nghị quyết số 16/2021/NQ-HĐND của HĐND Thành phố thực hiện chính sách hỗ trợ hàng tháng cho NCUT là nguồn động viên to lớn để NCUT phát huy tốt vai trò của mình, tích cực, trách nhiệm đối với cộng đồng, với cấp ủy, chính quyền địa phương.