Gìn giữ bản sắc văn hóa qua chợ phiên

Chợ phiên Bắc Hà từ lâu đã được biết đến là một trong những phiên chợ đặc sắc của mảnh đất Bắc Hà, Lào Cai với đầy đủ những nét văn hóa truyền thống và màu sắc cuộc sống của đồng bào các dân tộc Mông, Tày, Nùng, Dao, Phù Lá...

Cứ vào cuối tuần, chợ phiên Bắc Hà lại nhộn nhịp, đông vui hẳn lên không chỉ bởi sự có mặt của những người dân đi bán hàng, đi chơi chợ mà còn có sự xuất hiện của đông đảo du khách từ các nơi đổ về. Những chàng trai, cô gái trong trang phục thổ cẩm nhiều màu sắc đã khiến cho khu chợ nhỏ trở nên cuốn hút, đẹp đẽ lạ thường.

Trong gian nhà lớn nhất giữa chợ đang diễn ra các tiết mục văn nghệ do các thành viên của CLB Văn nghệ dân gian Hồng Mi, xã Bản Phố biểu diễn. Giữa không gian của sắc màu, của mùi khói sáp ong, tiếng sáo, tiếng khèn vang lên khiến cho du khách không thể rời bước. Anh Nguyễn Văn Tuấn, du khách tỉnh Bình Dương chia sẻ cảm nhận: "Lên đây lần thứ 3 tôi mới tìm hiểu được trọn vẹn văn hóa của chợ Bắc Hà. Cảm nhận về bản sắc văn hóa thì không thể chớp nhoáng có được mà phải từ từ tìm hiểu mới hiểu rõ được bản sắc văn hóa bản địa".

CLB Văn nghệ dân gian Hồng Mi là tiền thân của CLB khèn Mông Bắc Hà do anh Giàng A Hải phụ trách. Quê gốc ở xã Sín Chéng, huyện Si Ma Cai, từ nhỏ, Giàng A Hải đã thiết tha yêu mến bản sắc văn hóa của dân tộc mình. Từng được học tập tại Trường Hữu nghị Việt-Lào, Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, sau này, Giàng A Hải gắn bó, cống hiến trong ngành Văn hóa của tỉnh Lào Cai và hiện nay là cán bộ Đội thông tin lưu động thuộc Trung tâm Văn hóa - Thể thao - Truyền thông huyện Bắc Hà.

Được hoạt động đúng với sở trường, Giàng A Hải càng nỗ lực hơn trong việc giữ gìn và phát huy bản sắc, tinh hoa văn hóa dân tộc Mông của địa phương gắn với phát triển du lịch. Anh và 20 thành viên trong CLB, mỗi người một sở trường riêng đã làm cho không gian văn hóa ở đây trở thành điểm đến yêu thích của nhiều du khách.

Ngoại trừ Giàng A Hải, hầu hết các thành viên của CLB đều đang học cấp 2, cấp 3 trên địa bàn. Dưới sự hướng dẫn, dìu dắt của Giàng A Hải, từ chỗ chẳng chẳng biết gì, đến nay các em đều sử dụng thành thạo các nhạc cụ dân tộc, những bài múa truyền thống và thêm trân quý nét đẹp văn hóa của dân tộc mình. Sau khi cùng các thành viên trong CLB kết thúc bài múa sênh tiền, Vàng Thị Thu Hà cho biết: "Chúng cháu rất yêu thích CLB Hồng Mi, bởi vì ở đây chúng cháu được hoạt động đúng với bản sắc của dân tộc. Từ đây, chúng cháu yêu văn hóa truyền thống hơn và truyền bá tới tất cả mọi người, để cùng đến tham quan và giao lưu với dân tộc chúng cháu".

Nghệ nhân khèn Lý Seo Phỏng là một trong những nghệ nhân cao tuổi của xã Bản Phố, luôn đặt niềm tin và sự ủng hộ đối với công việc của Giàng A Hải cũng như CLB. Dù tuổi tác đã cao nhưng ông luôn nhiệt tình, tích cực truyền dạy lại các bài khèn, cách trình diễn nhạc cụ dân tộc cho các thành viên CLB: "Tôi mong muốn qua CLB này để có thể truyền lại cho thế hệ trẻ, sau này các cháu còn nắm giữ được bản sắc của người Mông chúng tôi".

Đêm về khuya nhưng không gian của CLB Văn nghệ dân gian Hồng Mi càng trở nên ấm cúng. Giàng A Hải cho biết: Bên cạnh việc biểu diễn hàng tuần ở chợ, anh và các thành viên của CLB còn tham gia nhiều chương trình văn nghệ của huyện, giúp các thôn, bản bạn xây dựng các tiết mục biểu diễn, thành lập CLB văn nghệ... để giữ gìn và phát huy bản sắc truyền thống. Đặc biệt, CLB mong muốn giúp cho các du khách hiểu rõ hơn về các nét văn hóa đặc sắc của dân tộc.

Các hoạt động của CLB Văn nghệ dân gian Hồng Mi và nhiều CLB khác đã nhận được sự ủng hộ, động viên, quan tâm của lãnh đạo cấp ủy chính quyền địa phương. Ông Bùi Văn Vinh, Trưởng phòng Văn hóa huyện Bắc Hà cho biết: Những người trẻ như Giàng A Hải không chỉ làm tôn lên vẻ đẹp của chợ phiên Bắc Hà mà còn là người giữ lửa và lan tỏa niềm đam mê văn hóa đến với mọi người.

Giữa núi rừng Tây Bắc, những thanh âm trong trẻo vang cao, vang xa từ chợ phiên Bắc Hà là minh chứng rõ nét nhất cho văn hoá đa sắc màu, là niềm tự hào bao đời nay của đồng bào các dân tộc ở Bắc Hà.